ORATIO AD ACADEMICOS IN COMITIIS. QUOD faustum felixque sit, Academici, anno in se redeunti, mensibusque circumvolutis, cum serpente isto Ægyptio, veteri pelle deposita, viridem resumit, et quasi renovari se sentit academia. Rursus in hanc quasi Jovis Ægyptii ædem solennes ludos acturi confluxistis. Adhuc a bellorum rabie incolumes, et a tot mutationibus reipublicæ inconcussi, adhuc ab importunis querelis et convitiis ingrate contra vos lascivientis populi superstites persistitis. Nondum aut fortunæ fluxa instabilitas, aut oppugnationes publicæ, aut clandestinæ molitiones improborum hominum, saluti vestræ insidiantium, efficere potuerunt, ne etiamnum applaudere vigentibus et florentibus literis, et ne divino favori almo nostræ academiæ statori et protectori gratiarum anniversarium debitum persolvere possimus. Enimvero quasi inesset periculis vis quædam salutaris, nunquam magis quam per has tempestates et lubricas rerum fluctuationes, bonarum literarum omne genus crescere et germinare videbatur: de qua re præcipue opportunum fuerit vobis impense gratulari; nec quidvis succurrit cogitanti, et sanctitate hujusce loci, et temporis solennitate, et meo genio, et vestra omnium illustri frequentia gravissimaque expectatione dignius dicendi argumentum: ex quo et Dei Opt. Max. præstantissima dona et beneficia agnoscere, et vos ad ulteriorem studiorum profectum excitare, et clarissimos hospites vobis benevole omnia prospera op tantes felicitatis vestræ qualicunque amœna repræsentatione recreare valeamus. Unde autem vobis gratulari incipiam potius quam ab iis, per quas loqui concessum est, linguis, istis totius literaturæ quasi stabilibus fundamentis, et nucibus quas frangere oportet quemvis nucleum intimioris doctrinæ devorare cupientem? quarum singulari gloria, sive peritiam sive varietatem spectemus, nulla academiæ tempora cum nostris fuerint conferenda : adeo ut quas antiquior academia vix intellexit, nostra expedite loquatur, et quarum illa famam vix audivit, hæc mentem familiariter intelligat : imo et quas grande aliquid fuit, provectiorem aliquem magistrum doctoremve mediocriter callere, eas nos vixdum egressos e matrice academica inque suis cunis vagientes infantulos distincte pronunciantes audiamus. Græcos authores omne genus, poëtas, philosophos, historicos, scholiastas, quos non ita pridem tanquam barbaros majorum inscitia verita est attingere, jam matris nostræ etiam juniores filii intrepide pervolvunt, ipsorum lectionem in levis negotii censu reputantes; nec minus prompte Lyceum aut academiam adeunt, quam si remeantibus seculis cum Platone et Aristotele in mediis Athenis versarentur. Te appello, chori hujus Attici præsultorem, eximias virtutis ac eruditionis. delicias, grande columen literarum, nostræque non tantum academiæ, sed et præsentis seculi lumen et ornamentum, parvum hominem, sed magnum professorem: cui nempe debemus, ne frustra tuis Anglis suos Itali Politianos et Hermolaos Barbaros, suos Galli Budæos et Stephanos, suosque Belgæ Erasmos, Grotios, Heinsiosque exprobrare possint. Enimvero jam viginti plus minus anni fluxerunt, ex quo tuis unius, tanquam proceri Atlantis humeris innititur Græca eruditio; quos si te meritissimæ tuæ celebritatis saturum, et quasi supervacuæ ingrato seculo benefaciendi curæ pertæsum, subducere contingat, rem literariam quam irreparabiles invasuræ sint ruinæ, haud facile est ariolari: quem enim reperire erit, qui tibi in hoc arduo munere succedere audeat? et quem non pudebit, tuis vestigiis insistentem, cathedram istam tui nominis claritate nobilitatam conscendere? cujus promptissimam ingenii facilitatem, felicitatem memoriæ, peritiam omnigenæ humanioris literaturæ, indefessam diligentiam et inexpugnabilem constantiam, tam imitari fuerit arduum, quam assequi et exæquare omnino impossibile. Macte consiliis tuis, optime et doctissime vir, sive te adhuc cupidæ juventuti inclytam facem præferre, seu tanquam emeritum ducem in tibi non ingloriam quietem secedere juvet, te immortalis honos, te indulgentia Numinis, te propensa benevolentia bonorum omnium, te profusissimus plausus tibi grates meritissimas exolventis academiæ, perpetuo consequantur; et præcipue oratoris tui, quem dicentem in tam augusto loco et te celebrandum suscepisse, ingentis audaciæ fuit, et illaudatum præteriisse improbæ fuisset ingratitudinis; utpote qui se totum, quantus, quantus est, tuæ institutioni debere agnoscat, et qui in tuis alumnis nomen suum posse profiteri summa cum animi alacritate glorietur. Quid Hebræas literas commemorem, reliquarum parentes, quarum intellectum adipisci, olim supra humanam sortem, et non nisi dæmonum ope attentandum videbatur? Jam vero multos apud vos etiam tyrones invenire est, quasi idoneos qui in primæva paradiso versarentur; et qui primum omnium parentem sua rebus universis indentem nomina fuissent intellecturi. Nimirum tam insigne beneficium priori academiæ obsignatos divinorum oraculorum fontes vobis reseravit, quin et arcanos cabalisticæ doctrinæ recessus, et si qua a venerabili antiquitate tradita extant sinceræ sapientiæ monumenta, et mysteria, vobis patefecit. Nec desunt inter vos, qui Arabicæ linguæ præclaram operam impenderunt, nec indigna vestro genio diligentia, nec ingrato erga istos homines consilio, penes quos aliquando, diluvio barbarorum orbem terrarum inundanti, rei literariæ imperium stetit ; et qui veterum scientias, librosque alias forsan temporum injuria perituros, sua industria qualitercunque conservatos posteris transmiserunt. Qua in re tamen adversa nobis fata caussari possumus, quæ intempestiva crudelitate virum in his rebus industriæ ac peritiæ laude eminentissimum nobis præripuerunt. Nec tamen omnino desperandum, ne vestræ indolis vivida agilitate, tanquam solis orientis almo calore obstetricanti, e demortui phoenicis Arabici cineribus novus aliquis professor linguarum orientalium nobis repullulet; cujus præclaris auspiciis ductuque, divitem, non magis gemmarum et aromatum, quam, ut nonnulli perhibent, sapientiæ et arcanæ eruditionis orientem, tuto peragrare et penetrare possimus. Ut præteream exterarum linguarum, Gallicæ præsertim, Italicæ et Hispanicæ, leve quidem sed non inutile studium, jam apud vos magnopere gliscens et grandescens. Quarum beneficio non tantum cum nostræ nimis angustæ regionis hominibus colloqui potestis, sed reliquos omnes mor tales ubivis gentium sapientiæ laude florentes, viros optimos et doctissimos vobiscum disserentes, suasque vobis cogitationes lectissimas communicantes exauditis; eoque pacto sua sapientia, suisque inventis reliquas gentes spoliatis, quibus Britanniam vestram, tanquam alienis divitiis vestrum ærarium, et alieno melle vestra alvearia, locupletetis. Jam eloquentiam vestram, Academici, prædicarem, si id possem præstare eloquenter; nec vererer affirmare nullibi gentium in quovis literarum phrontisterio, rhetoricam aut frequentius aut splendidius triumphare, nisi id absonum foret, me orationum academicarum facundiam ac elegantiam laudare, etiam nunc temporis coram vobis tam indiserte et parum eleganter perorantem. Quanquam, quod mea imperitia gloriæ detrimentum vobis attulit, id omne aliorum ornatissimorum virorum per hos dies rhetoricantium luculentæ orationes resarcient, et vobis tam eximiæ arti debitam laudem abunde vindicabunt: qua nempe loquelam dirigente et mens rationis lumine illustratur, et cor ineluctabili violentia ad assensum pertrahitur, et affectus mellitissimæ cujusdam voluptatis blanditiis demulcentur; et aures gratissima quadam harmonia oblectantur; et universus homo in facile obsequium, et sibi ipsi non ingratam servitutem subjugatur: ne dicam inesse eloquentiæ occultam quandam et quasi magicam potestatem elimandi hominum mores, ipsorumque animis dulcissimam quandam comitatem et exoptatissimam civili societati urbanitatem instillandi; ita ut nulla unquam gens fuisse memoretur, in qua non una cum facundiæ studio et morum elegantiæ et sapientiæ gloria elucescerent. Quo magis vos amplissimis laudibus atque elogiis estis decorandi, qui |