conversationis æmulam a pravis institutis, ab ignavia, a petulantia, a temulentia, ab improbitate omnimodo vestris consiliis abstrahere, vestra qua polletis authoritate coërcere: Alioquin irrita fuerit illi' seu dirigendæ seu corrigendæ, quæcunque impendetur opera, nisi vobis auctoribus et incentoribus addiscat, quod sui est officii gnaviter exequi, studiis acriter incumbendo ad eruditionis palmam anhelare, exercitia scholastica serio et sedulo obire, debitam majoribus reverentiam ultro studioseque deferre, scurrilem lasciviam detestari atque despuere; a cauponis, œnopoliis, ganeis (inertiæ lustris, et nequitia officinis) se continere ; ad honestam, ingenuam, frugique vitam sese totam componere.

Ad hæc ut unusquisque severe mentem intendat, invigiletque solicite, cum semper indole vestra dignum sit, ad res optimas evecta, præclarisque disciplinis exculta; cum et officio vestro congruat ad academiæ salutem promovendam obstricto; tum jam præsertim opportunum est, præsentisque ratio temporis enixe deposcit, si aut almæ matris honori consultum aut publicæ de vobis opinioni satisfactum vultis.

Etenim ignorare nemo potest quale sit seculum, quot erroribus fœtum, quot vitiis addictum, quot factionibus occupatum; adeoque quam vobis iniquum ac infensum; vobis, inquam, quos unice veritatis strenuos assertores et vindices, virtutis impigros magistros ducesque, pacis fidos asseclas atque patronos, morum arbitros censoresque præcipuos cernit et fremit, experitur et indignatur; hinc malignitatis et invidiæ stimulis percitum famæ nostræ perpetim insidias struit, hinc academiæ dedecus impingendi undecunque causas aucupatur.

Quo magis si quando alias nunc certe nobis omnibus impensius allaborandum est, ne qua nobis labes adspergatur, ne qua commodetur ansa mores nostros sugillandi; quin ut in his potius tanta pelluceat integritas, quanta facile tam a bonis et sapientibus viris laudem eliciat, quam invidorum ac malevolorum obtrectationes compescat.

Sin autem e genio seculi, ad luxum et licentiam proclivis, pravæ quicquam laxæve consuetudinis irrepserit nobis, nostrosque suo contagio mores afflaverit, id protinus omne solicitudo vestra discutiat, amoliatur, expurget; ita quidem ut liquido dehinc constare possit, quid mundi intersit et academiæ ; ut cum passim alibi gentium dissidia flagrent, socordia regnet, luxuria furat, flagitia grassentur, impietas triumphet, insultetque, hic saltem apud vos concordia portum, industria thronum, sobrietas perfugium, virtus asylum, et religio propugnaculum obtinuisse videantur.

Ad hæc utcunque peragenda collimare quidem debet hoc quicquid est seu magistratus seu ministerii vestro in me judicio collati; ipsum vero scopum attingere neutiquam aliter valebit, nisi vosmet ut opera potenter adnitamini, ut exemplo insigniter præluceatis exorando.

Ita si me beneficio affecistis, munus vestrum vobis gratus retribuo; si incommodo gravastis, illo me in vos justus ultor exonero.

Neque jam ferme succurrit aliud dictu tempestivum; cum si minus exoraverim, frustra quicquam addidero; sin exoravi, peroravi.

VICECANCELLARII

MUNERE DEFUNCTI

ORATIO.

QUANQUAM, Academici, spiritum agenti mihi linguæ usus vix suppetit, ut exequiali salutatione vos interpellem; neque video quorsum exauctoratus et nullius jam rei vir minimum habitura pondus verba profundam; adeoque fato placide succumbere, seu provincia tacitus elabi malim, quam supremis vocibus aut circa vos temere, vel de meipso putide nescio quid effutire; tamen quia dominus rerum mos exigit, extremoque in actu, præsertim officioso, nolim deficere, compatiamur invicem sultis, ego paucula coacte profando, vos aures tantisper indulgendo.

Quid ergo? scire vultis, opinor, de munere quod exuo, quid sentiam, aut qualiter animo decedam affectus dicam; juxta cum illis, qui diuturna velificatione perfuncti transcursos fluctus cum horrore respiciunt, stabilis autem soli herbidos saltus, sylvasque prominentes alacriter obtuentur; consimiliter enim mihi, post enavigatum undosum hoc pelagus, transacta recolenti moeror oboritur, at futura prospicienti non modica voluptas obversatur.

Hujus ingruentis lætitiæ causas nihil opus est exponere: quis enim portum non hilaris ingreditur? quis sibi se restitutum non lætabundus excipit? quem non delectet eximi jugo, vel emancipari servitute, tot dominis addicta, quorum tam difficile sit

exequi placita, quam sententias conciliare? quis invita Minerva susceptum onus non animo adlubescente deponat? quis solus incedere, proque suopte arbitratu passim exspatiari non centies præoptet, quam aut domo affigi, aut custodibus succingi; quis pervicacem mundum non sibi libentius dimittat ut vadat sicut vult, quam ei seu dirigendo seu corrigendo teneatur incumbere? quis demum a fervido rerum æstu in amœnam umbram, ab obstreperis litibus in tranquillam pacem, ab alienis importunis negotiis ad sua jucunda studia regresso sibi non impense gratuletur?

Verum illud mærere quod dixi quorsum attinet, aut unde provenit? an quod adversi quicquam aut infesti sustinuerim; quod in hoc salo naufragium passus recularum plusculum amiserim, aut tempestatibus acerbe jactatus vexatusque fuerim? imo, nihil tale me pungit, aut quaquam tangit; nec enim curriculum hoc emetienti triste quippiam aut tragicum, aut oppido sinistrum recordor obvenisse ; nullæ (vobis gratias) emerserunt turbæ, nullæ factiones exarserunt; omnia leni defluxerunt amne, placidoque tenore decurrerunt. Obmurmurarit aliquis, obstrepuerit, obnisus aut obloquutus fuerit quidvis administranti; non assero factum: (absit) : at fieri potuisse suppono; quid tum? an idcirco doleam? minime omnium; nam an aliter uspiam vivitur? an mortalium discrepare judicia, seu vota non conspirare, mirum aut mostum est? quod certe nisi esset, vita non esset, respublica non esset; stertere potius quam vivere, turpiter famulari quam viriliter in publicum consulere videremur: hujusmodi proinde siquid accidisset, neutiquam id meis accidisset ingratiis, et gratanter potius (si saperem)

quam gravate pertulissem. Quid itaque maceror aut angor animi? hæc unice scilicet, academici; quod commodis vestris minus profuerim, quod votis vestris parum satisfecerim; quod favori vestro parem referre gratiam haud valuerim; quod mihi non adeo propitia sors aspirarit, ut opera mea quicquam præstarem in rem vestram abunde proficuum, aut spe dignum, aut voluntati gratum; quod adeo Galbæ misello, quam Vespasiano propius exeam.

Non hæc dico, quasi mihimet ipsi in gerenda republica sequius aliquid admisisse conscirem; quum potius excussa memoria, integra conscientia, animoque prorsus erecto fidenter ausim profiteri, nil omnino me quod sciam vel animo destinasse, vel opere patrasse, seu meipso seu vobis indignum ; cujusve sic poeniteat, ut infectum cupiam; quinimo demandatum pensum ita mihi saltem ipsi videor obiisse, ut neque privatis compendiis inserviens, neque propriis affectibus indulgens, ad ea simpliciter collimarim, quæ reipublicæ vestræ vel utilia vel honorifica subductis rationibus aut plane scirem, aut valde sperarem, et serio arbitrarer; Lucanianique Catonis ad instar in commune bonus aut fui semper, aut esse studui; commissorum utique si ratio habeatur.

Veruntamen quod nonnulla factu commoda prætermiserim, seu perperam habentia corrigere non allaborarim, illud sane non tam ægre fateor, quam fero; nimirum ad talia ne strenue accingerer, animi nativa lenitas dicam an mollities aut socordia præpedivit, vel rerum nimia difficultas absterruit, vel aliquid opera dignum peragendi desperatio cohibuit; cum is nempe sim, qui labori non movendo parcere satius autumo, quam ipsum nil promovendo dispendere ; nec iis ambiam accenseri, qui se dum turbas cient