per mortem fuit sacrificium proprie expiatorium pro peccatis.
POTA diu factis hominum patientia Divûm
Extremam tandem sensit adesse sitim :
Ceu propinato vultus rubuere veneno,
Torruit accensus viscera clausa focus;
Quid sitiente Deo tantum compesceret æstum,
Qui liquor, aut qualis sufficit haustus aquæ ?
Non mystæ si pro libamine Nerea totum
Funderet in patinas officiosa manus.
Peccantes vindicta jubet depascere venas,
Restingui haud aliis fontibus ardor habet
An tenuis prosit spernendi gutta cruoris,
Vilior an moestis lacryma fusa genis?
Pestis adhuc desævit, inexorabilis, illi
Balsama ne tribuat nobiliora Deus.
Præcipitis sensus, pronique Astræa doloris ;
Multa, sed pura, prædita bile Dea est ;
Æternis odiis, invicta pungitur ira,
Nulla mollescunt pectora dura prece;
Orari venias, et blanda piamina culpæ,
Hoc sua rideri numina torva vocat.
Exigit æquali reparari debita lance,
Non erit injusto mitis, iniqua sibi :
Criminis unius maculam non eluet ævum,
Derivat labem in secula mille suam.
Hos simul ac vidit, simul est miserata rigores,
Progenies cœli nobilis, æqua Deo ;
Faturque O duræ mortalia subdita legi!
O nimium juris pacta severa mei!
Sic jacet addictus miser immortalibus umbris,
Luctari debet e carcere nulla dies!
Gutta salutaris nostro de vulnere stillet,
Prosiliant venis pura fluenta meis.
Hos ubi gustavit vindex Astræa liquores,
Risit, et a crudo vanuit ore rubor;
Deposuit satiata sitim, votumque nocendi,
Prorsus ab immiti facta benigna Dea:
Hac commutavit mors haud invita seipsam
Morte, per hoc fatum vincere visa satis:
Post hac dediscens Nemesis sua verbera plagas
Commisit Veneris flagra cremanda viro.
Sponsorem tantum jus summum admisit, in illo
Grandis amor, locuples copia, certa fides.
Non impune Deus tulit ipse remittere culpam ;
Inde vel hinc certo pondere pœna ruit.
Promissa huc patribus, prævisaque vatibus, umbris
Occultata, fide credita, vota prece;
Huc sua prætendunt veteres mysteria formæ,
Hoc caput antiquæ relligionis erat.
Exulis hic hirci cædes, hic simplicis agni,
Hic sociæ fidi turturis omen habet.
Sanguine quæ fuso populi delicta piavit,
Hujus sustinuit victima cæsa vices.
Nam nec nare Deus bibula nidoribus aræ
Incubuit, liquidæ nubila carnis amans,
Nec bruta magnas animas virtute redemit,
Nec vili veniam conditione dedit;
Respexit prisco devotam fœdere vitam,
Displicuit tantæ haud eminus umbra rei.
Quin istos etiam mores transmisit in orbem
Princeps Tartarei carceris, iste malus ;
Qui quum ementiti simulator Numinis esset,
Instituit simili religione coli:
Hinc olim immanes Tyrii Saturnia placant
Numina, sacrilegi per fera pacta sacri.
Herculis hinc ritus, altaria Tauridis, et quæ
Cædibus infecit Graia puella suis.
Sic radiat verum magis, allucentibus umbris,
Expiat inferno teste piacla cruor.
O mage damnati Furiis incredule regni,
Extorris Getico Sarmata digne gelu!
Desine, nam positas vindicta resuscitat iras,
Reffluit in latices vestra medela suos.
Abnuis ut Christum tua crimina morte piâsse,
Amplius hac Christi morte piantis eges.
Sic delicta luit sua per compendia mundus,
Totque malis hominum subditur unus homo.
Obedientia Christi non tollit obedientiam Chris
QUEIS gravis incumbit moles mundana columnis?
Quo nititur fundamine?
Quæ movet immoto, quæ continet ordine virtus
Cœlum, solum, salum, omnia?
Imperium, obsequium; leges pollentis honesti
Jus imperans, pietas sequens;
Hæccine qui statuit, serie convelleret ipse
Præpostera discors sibi?
Vincula seclorum laxaret Conditor arcte
Queis obligavit secula?
Quos fecit justos, justos non esse licere
Haud sancta præstat sanctitas.
Assidet invidiæ, legem sibi ferre merendi,
Peccandi aliis licentiam.
Justitiæ celebres titulos, insignia cœli,
Inscripta diptheræ Jovis,
Arripere impuros negat Optimus ille, recusat
Nomen dari, rem subtrahi:
Quod meruit dici, meruit quoque fortius esse,
Quod imputari, et effici.
An satis externa speciosus pelle nitescat
Maculosus intima cute?
Quid, qui se nobis descensu fecerat æquum,
Ferat is sibi nos dispares?
Fræna suo implicuit, nostrone extorsit ab ore?
Se jussit et nos non jubet?
Nec nostris urgenda tulit vestigia plantis
Dux invium calcans iter?
Discipulusne sui temnat dictata magistri,
Famulusve heri, miles ducis?
Quod sua colla jugo Deus ipse inclusit eodem,
Tu subjugari respuis?
Quod didicit Dominus servili lege teneri,
Dediscet assecla obsequi ?
An minor obsequio laus est, tenuataque virtus,
Divina vis quod paruit?
Num Christi pietas, quasi Saturnina, voravit
Nostram piam ejus filiam ?
Non exhausit adhuc fluvios mare, gratia nondum
Major minorem absorbuit.
Non nisi conducto radiari lumine præbet
Errantis omen stellulæ ;
Quæ prope cœlestes aditus infigitur orbis
Augustioris limini
Pura mente bibit radios, et rejicit auctos
Operum bonorum fœnore.
Celsius officium qua niti debuit ala,
Hac deprimetur fortius?
Fax sacra quæ Domini accendit præcordia, nostram
Extinguet observantiam ?
Quo stimulante jubet virtus intendere cursum
Calcar inhibebit impetum ?
Debita quo graviore Deus cumulavit acervo,
Eo minus solvenda sunt?
Anne honor a superis cedet mortalibus æquus,
Corona par, et præmium ?
Seu quis magnanimo flagret virtutis amore,
Colat Deos, homines juvet,
Seu Lerna scelerum stagnet fœtente, repugnet
Aliis, Diis, patriæ, sibi?
Hoc pedibus sanctis tritum est dispungere callem,
Virtutis ad astra lacteum :
Ut positi adversa regione petantur eadem
Olympus et Avernus via.
Exue fallaces laqueos, spes projice vanas,
Blandis inhærens somniis,
Qui pennis cera junctis ascendere cœlum,
Mollive vis ignavia :
|