Imágenes de páginas
PDF
EPUB
[blocks in formation]

! Vestus familia est et late propagata medio- | demiæ Lutheri ingenium admirationi esset. (Vita crium hominum. (Melanc. Vit. Luth.)

2 Ego natus sum in Eisleben baptizatusque apud Sanctum Petrum ibidem.-Parentes mei de prope Isenaco illuc migrarunt. (L. Epp. i. p. 390.) 3 Intuebanturque in eam cæteræ honestæ mulieres, ut in exemplar virtutum. (Melancthon Vita Lutheri.)

4 Melancth. Vita Lutheri.

Luth.)

19 Fleissig gebet, ist über die Helfft studert. (Mathes. 3.)

20 Auff ein Zeyt, wie er die Bücher fein nacheinander besieht kombt er über die lateinische Biblia. (Mathes. 3.)

21 Avide percurrit, cœpitque optare ut olim talem librum et ipse nancisci posset. (M. Adami

6 Drumb musste dieser geistliche Schmelzer. Vit. Luth. p. 103.) (Mathesius, 1565, p. 3.)

6 Ad agnitionem et timorem Dei domestica institutione diligenter adsuefecerunt. (Melancth. Vita Luth.)

7 Walthers Nachrichten.

8 Sed non poterant discernere ingenia secundum quæ essent temperandæ correctiones. (L. Opp. W. xxii. p. 1785.)

9 Mathesius.

10 Lutheri Opera (Walch.) ii. 2347.

22 Deus te virum faciet qui alios multos iterum consolabitur. (M. Adami Vit. Luth. p. 103.) 23 L. Opp. W. xxii. p. 2229.

24 Interitu sodalis sui contristatus. (Cochlæus,

p. 1.)

25 Mit Erschrecken und Angst des Todes umgeben. (L. Epp. ii. 101.)

26 Cum esset in campo, fulminis ictu territus. (Cochlæus, 1.)

27 Occasio autem fuit ingrediendi illud vitæ 11 Isenacum enim pene totam parentelam meam genus quod pietati et studiis doctrinæ de Deo exhabet. (L. Epp. i, p. 390.)

12 Lingk's Reisegesch. Luth.

13 Dieweil, sie umb seines Singen und herzlichen Gebets willen. (Mathesius, p. 3.)

14 Cumque et vis ingenii acerrima esset, et imprimis ad eloquentiam idonea, celeriter æqualibus suis præcurrit. (Melancth. Vita Luth.)

15 Degustatâ igitur litterarum dulcedine, natura flagrans cupiditate discendi appetit academiam. (Mel. Vit. Luth.)

16 Et fortassis ad leniendam vehementiam naturæ mitiora studia veræ philosophiæ. (Ibid.)

17 Et quidem inter primos, ut ingenio studioque multos coæqualium antecellebat. (Cochlæus, Acta Lutheri, p. 1.)

istimavit esse convenientius. (Mel. Vit. Luth.)

28 Hujus mundi contemptû, ingressus est repente, multis admirantibus, monasterium. . . . . (Cochlæus, 1.)

29 In vitâ semimortuâ. (Melch. Adami V. L.

p. 102.

30 Gott geb dass es nicht ein Betrug und teuflisch Gespenst sey. (L. Epp. ii. p. 101.)

31 On Genesis xxxiv. 3.

32 Loca immunda purgare coactus fuit. (M. Adami Vit. Luth. p. 103.)

33 Selnecceri Orat. de Luth.

34 In disputationibus publicis labyrinthos aliis inextricabiles, diserte multis admirantibus expli

18 Sic igitur in juventute eminebat ut toti aca-cabat. (Melancth. Vit. Luth.)

[ocr errors]

35 In eo vitæ genere non famam ingenii, sed | alimenta pietatis quærebat. (Melancth. Vit. Luth.) 36 Ut firmis testimoniis aleret timorem et fidem. (Ibid.)

37 Gesch. d. deutsch. Bibelübersetzung.

38 Summa disciplinæ severitate se ipse regit, et omnibus exercitiis lectionum, disputationum, jejuniorum, precum, omnes longe superat. (Melancth. Vita Luth.)

39 Erat enim naturâ valde modici cibi et potus ; vidi continuis quatuor diebus, cum quidem recte valeret, prorsus nihil edentem aut bibentem. (Melancth. Vita Luth.)

40 Strenue in studiis et exercitiis spiritualibus militavit ibi Deo annis quatuor. (Cochlæus, 1.) 41 L. Opp. (W.) xix. 2299.

42 Visus est fratribus non nihil singularitatis habere. (Cochlæus, 1.)

43 Cum repente ceciderit vociferans: Non sum! non sum! (Cochlæus, 1.) 44 Ex occulto aliquo cum sermone cominario. (Ibid.)

45 Sæpe eum cogitantem attentius de irâ Dei, aut de mirandis poenarum exemplis, subito tanti terrores concutiebant, ut pene exanimaretur. (Melancth. Vita Luth.)

[blocks in formation]

54 Te velut e cœlo sonantem accepimus. (L. Epp. i. 115, ad Staupitium, 30 Maii, 1518.) 55 Pœnitentia vero non est, nisi quæ ab amore justitiæ et Dei incipit, &c. (Ibid.)

56 Memini inter jucundissimas et salutares fabulas tuas, quibus me solet Dominus Jesus mirifice consolari. Ibid.)

57 Hæsit hoc verbum tuum in me, sicut sagitta potentis acuta. (Ibid.)

58 Ecce jucundissimum ludum; verba undique mihi colludebant planeque huic sententiæ arridebant et assultabant. (L. Epp. i. 115, ad Staupitium, 30 Maii, 1518.)

59 Nunc nihil dulcius aut gratius mihi sonat quam pœnitentia, &c. (Ibid.)

Ita enim dulcescunt præcepta Dei, quando non in libris tantum, sed in vulneribus dulcissimi Salvatoris legenda intelligimus. (Ibid.)

61 L. Opp. (W.) xxii. p. 489.

62 Davidi aut Petro

Sed mandatum

Dei esse, ut singuli homines nobis remitti peccata credamus. (Melanc. Vit. L.)

63 Keil, p. 16.

64 L. Opp. xvi. (W.) 1144.

Es ist nicht Christus, denn Christus schreckt nicht, sondern tröstet nur. (L. Opp. (W.) xxii. p. 513 & 724.)

66 Epp. i. p. 5.-17th March, 1509.

67 Theologia quæ nucleum nucis et medullam tritici et medullam ossium scrutatur.-(L. Epp. i. 6.)

[blocks in formation]

73 Florimond Raymond, Hist. hæres. cap. 5. 74 Bossuet, Hist. des Variations, 1. 1. dam dissentirent. (Cochlæus, 2.) 75 Quod septem conventus a vicario in quibus

76 Quod esset acer ingenio et ad contradicendum audax et vehemens. (Ibid.)

77 L. Opp. (W.) xxii. p. 1468.
78 Matth. Dresser, Hist. Lutheri.
79 L. Opp. (W.) xxii. 2374, 2377.

80 Sancte Swizere! ora pro nobis. (L. Opp. (W.) xxii. 1314, 1332.)

81 L. Opp. (W.) Dedication of the 117 Psm. VI. vol. L. g.

82 Ibid.

83 L. Opp. (W.) xix. von der Winkelnesse, &c. 84 In quel tempo non pareva fosse galantuomo e buon cortegiano colui che de dogmi della chiesa non aveva qualche opinion erronea ed heretica. (Caracciola Vit. MS. Paul IV.) cited by Rancke. 85 Das habe ich zu Rom für gewiss gehört. (Table Talk, p. 1322.)

S6 Es nimmt mich Wunder, dass die Päbste solches Bild leiden können! (Ibid. p. 1320.) 87 L. Opp. (W.) xxii. p. 2376.

88 Address to the Christian Nobles of Germany. Se Ist irgend eine Hölle, so muss Rom darauf gebaut seyn. (Ib. 2377.)

90 Diss. on the 1st Decade of Livy.
91 L. Opp. (W.) xxii. p. 2374.

92 Seck. p. 56.

93 Quà vos Deus misericors justificat per fidem. (L. Opp. lat.)

94 Hic me prorsus renatum esse sensi et apertis portis in ipsum paradisum intrasse. (Ibid.)

95 Gloss on the Imperial Edict, 1531. (L. Opp. (L.) tom. xx.)

96 Vim ingenii, nervos orationis, ac rerum bonitatem expositarum in concionibus admiratus fuerat. (Melancthon, Vita Luth.)

Unter einem Baum, den er mir und andern gezeigt. (Math. 6.)

98 Multa præcedunt mutationes præsagia. (Vita Luth.)

99 Ihr lebet nun oder sterbet, so darff euch Gott in seinem Rathe. (Math. 6.)

100 Neminem nisi Spiritum Sanctum creare posse doctorum theologiæ. (Weismanni Hist. Eccles. i.

P. 1404.)

101 L. Epp. i. 11.

102 Weismann. Hist. Eccles. p. 1416.

103 Ibid.

101 Juro me veritatem evangelicam viriliter defensurum.

105 Doctor biblicus non sententiarius. (Melanc.) 106 L. Opp. (W.) xvi. p. 2061. (Mathesius, p. 7.) 107 L. Opp. (W.) xxi. 2061.

108 Aristotelem in philosophicis, Sanctum Thomam in theologicis, evertendos, susceperat. (Pallav. i. 16.)

109 Perdita studia nostri sæculi. (Epp. i. 15. 8 Feb. 1516.)

110 Ep. i. 57. May 18, 1517.

Secundum genium heri sui. (Weismann. Hist. Eccles. p. 1434.)

112 Fideliter et sine strepitu fungens. (Weismann. Hist. Eccles. p. 1434.)

113 Qui cum principe in rheda sive lectico solitus est ferri. (Corp. Ref. i. 33.)

114 Melch. Ad. Vita Spalat. p. 100.

137 1 May, 1516. Epp. i. p. 20. 138 L. Epp. i. p. 36. Non enim asper asperum, id est non diabolus diabolum, sed suavis asperum, id est digitus Dei ejicit dæmonia.

139 Tam cito enim crux cessat esse crux quam cito lætus dixeris: Crux benedicta! inter ligna nullum tale. (Epp. i. 27.)

115 Foris sapere et domi desipere. (L. Epp. i. 140 Heiliglich, friedlich und züchtig. (Math. p. 10.) p. 8.)

116 Pref. ad Gal.

117 Non per speculationem sed per hanc viam practicam.

118 Omnes filii Adæ sunt idolatræ.-Decem Præcepta Wittembergensi populo prædicata per R. P. D. Martinum Lutherum, Aug. anno 1516. (They were preached in German. The quotation is from the Latin edition, i. p. 1.)

119 Nisi ipse pro te mortuus esset teque servaret, nec tu, nec omnis creatura tibi posset prodesse. (Ibid.)

120 At Jesus est verus, unus, solus Deus, quem eum habes, non habes alienum Deum. (Ibid.) 121 Revocavit igitur Lutherus hominum mentes ad filium Dei. (Melancthon, Vit. Luth.)

122 Hujus doctrinæ dulcedine pii omnes valde capiebantur et eruditis gratum erat. (Ibid.)

123 Quasi ex tenebris, carcere, squalore educi Christum, prophetas, apostolos. (Ibid.)

124 Orationes non e labris nasci, sed in pectore. (Ibid.)

125 Eique, propter auctoritatem quam sanctitate morum antea pepererat, adsenserunt. (Ibid.)

126 Puto et hodiè theologos omnes probos favere Luthero. (Erasm. Epp. i. 652.)

127 Du Domine Jesu es justitia mea; ego autem sum peccatum tuum; tu assumpsisti meum, et dedisti mihi tuum. (L. Ep. i. p. 17.)

128 Non enim juste agendo justi efficimur: sed justi fiendo et essendo operamur justa. (L. Ep. i. p. 22.)

129 Humana prævalent in eo plusquam divina. 130 Dabit ei Dominus intellectum suo forte tempore. (L. Epp. i. p. 52.)

131 τί οὖν ; δυνατὸν ἀναμαρτήτον εἶναι ἤδη ;-What! is it possible to help sinning? asks Epictetus, iv. 12, 19. Auxavov. Impossible! he answers.

132 .... Sanctissimæ reliquiæ... deificæ voluntatis suæ charitate amplexæ, osculatæ. Epp. i. 18.)

(L.

[blocks in formation]

141 Epp. i. p. 41 to Lange, 26 Oct. 1516. 142 Quo fugiam? spero quod non corruet orbis ruente fratre Martino. (Epp. i. p. 42, 26 Oct. 1516.)

143 Multa placent principi tuo, quæ Deo displi cent. (L. Epp. i. p. 25.)

144 Si mihi maxime prosunt que mei pessime meminerint. (L. Epp. ì. p. 45.)

145 Quò sunt aliqua salubriora, eo minus placent. (L. Epp. i. p. 46.)

146 Quam amarum est, quicquid nos sumus. (Ibid.)

147 L. Opp. (W.) xxii. p. 1849. 148 Ibid.

149 Has tres postea in aulâ principis, a me notatas garrierunt. (L. Epp. i. p. 85.)

150 Keith, Leben Luthers, p. 32.

151 Inter medias me insidias conjectum. (L. Epp. i. 85.)

152 In me acriter et clamosè invectus est. (Ibid.) 153 Super Aristotelis et Thomæ nugis. (Ibid.) 154 Ne prodiret et in faciem mei spueret. (Ibid.) 155 Enixé sese excusavit.

156 Cujus vellem hostes cito quamplurimos fieri. (Epp. i. 59.)

157 Optima et infallibilis ad gratiam preparatio et unica dispositio est æterna Dei electio et prædestinatio. (L. Opp. lat. i. 56.)

158 Breviter nec rectum dictamen habet natura nec bonam voluntatem. (Ibid.)

159 Nulla forma syllogistica tenet in terminis divinis. (L. Opp. lat. i. 56.)

160 Lex et voluntas sunt adversarii duo sine gratia Dei implacabiles. (Ib. p. 57.)

161 Lex est exactor voluntatis, qui non supera. tur nisi per Parvulum qui natus est nobis. (L. Opp. lat. i. 57.)

162 L. Opp. Lips. xvii. p. 143; and Opp. lat. i. 163 Nec igitur sequitur quod sit naturaliter mala, id est natura mali, secundum Manichæos. (Ibid.)

164 Imo cacodoxa videri. (L. Epp. i. 60.)

165 Eccio nostro eruditissimo et ingeniosissimo viro exhibete, ut audiam et videam quid vocet illas. (L. Epp. i. p 63.)

166 L. Opp. (W.) xviii. 1944.

BOOK III.

1 Instruction of the Archbishop of Mentz to the sub-commissioners of the indulgence, &c.,

art. 8.

2 Ingenio ferox et corpore robustus. (Cochl. 5.) 3 Welchen Churfürst Friederich vom Sack zu Inspruck er beten Hatte. (Mathes. x.) L. Opp. (W.) xv. 862.

5 Circumferuntur venales indulgentiæ in his regionibus a Tecelio, Dominicano impudentissimo sycophantâ. (Melancth. Vita Luth.)

6 Hist. de Lutheranisme par le P. Maimbourg de la compagnie de Jesus. 1681, p. 21. 7 L. Opp. (W.) xxii. 1393.

8 Tetzel defended and maintained this assertion

in his antitheses, published the same year. (Th. 99, 100, 101.)-Sub-commissariis, insuper ac prædicatoribus veniarum imponere, ut si quis per impossibile Dei genetricem semper virginem violasset, quod eundem indulgentiarum vigore absolvere possent, luce clarior est. (Positiones fratris 1. Tezelii quibus defendit indulgentias contra Lutherum.)

9 Th. 56. (Ibid.)

10 Instruction of the Archbishop of Mentz, &c. 11 Resolut. on the 32d Thesis.

12 Teutzel, Reformationgesch. Myconii Ref. Hist. Instruction of the Archbishop of Mentz to the Sub-commissioners of the Indulgence.--Theses of Luther.

13 Instruction, etc., 5, 69.

14 Die erste Gnade ist die vollkommene Vergebung aller Sünden, &c. (Instruction, 19.)

15 Nur den Beichtbrief zu kaufen. (Ibid. 36.) 16 Auch ist nicht nöthig dass sie in dem Herzen zerknirscht sind, und mit dem Mund gebeichtet haben. (Ibid. 38.)

17 Nach den Sätzen der gesunden Vernunft, nach ihrer Magnificenz und Freigebigkeit. (Instruction, &c., 26.)

18 Müller's Reliq. iii. p. 264.

[ocr errors]

46 Monachum, et papistam insanissimum, ita ebrium, imò submersum in dogmatibus papæ, &c. In præf. Opp. Witt. I.

47 L. Opp. (W.) xxii.

48 Capi dissuadere populis et eos dehortari ne indulgentiarum clamoribus aures præberent. (L. Opp. lat. in præf.)

49 Wütet, schilt, und maledeiet graulich auf dem Predigtstuhl. (Myconius, Reformationgesch.) 50 Hæc initia fuerunt hujus controversiæ, in quâ Lutherus nihil suspicans aut somnians de futurâ mutatione rituum, &c. (Melancth. Vita Luth.)

61 Mathesius.-Die verseurte Lehr durch den Ofen gehen. (p. 10.)

52 Falsum est consuevisse hoc munus injungi Eremitanis S. Augustini . . . (p. 14.)

63 46

"Saüberlich."

54 Sondern in ihren löchreichen und zerrissenen

Opinien viel nahe verwesen. (L. Opp. (L.) xvii. p. 119.)

55 It is found in Löscher, i. 46, &c.

Teutzels

Anf. und Fortg. der Ref. Sünkers Ehrenged. p.148. Lehmanns Beschr. Meissen. Erzgeb., &c., and in a manuscript of the Archives of Weimar, written from the dictation of Spalatin. It is from this manuscript, published at the last jubilee of the this dream.

19 Wider den Willen ihres Mannes. (Instruc- Reformation, (1817,) that we take the account of

tion, 27.)

20 Ibid. 87, 90, 91.

21 Luth. Opp. Leipz. xvii. 79.

22 Dreimal gelind auf den Rücken.

tion.)

23 Instruction, 9.

24 Ibid. 69.

25 Ibid. 4.

26 Sarpi, Concile de Trente, p. 5. 27 Schröck, K. G. v. d. R. l. 116. 28 Schultet. Annal. Evangel. p. iv.

56 Cujus impiis et nefariis concionibus incitatus Lutherus studio pietatis ardens edidit propositiones (Instruc- de indulgentiis. (Melancth. Vita Luth.)

29 Löschers, Ref. Acta, I. 404. L. Opp. xv. 443, &c.

30 Musculi Loci communes, p. 362.

31 Hoffmanns Reformationgesch. v. Leipz. p. 32.

32 Si tantum tres homines esset salvanda per sanguinem Christi, certo statueret unum se esse ox tribus illis. (Melch. Adam. Vita Mycon.)

33 Si nummis redimatur a Pontifice Romano. (Melch. Adam.)

34 Clausurum januam cœli. (Melch. Adam.)
35 Stentor pontificius. (Ibid.)

36 Letter of Myconius to Eberus in Hechtii Vita Tezelii, Wittemb. i. p. 14.

37 Albinus Meissn. Chronik. L. W. (W.) xv.

446, &c. Hechtius in Vitâ Tezelii.

38 L. Opp. (Leipz.) xvii. p. 111, 116.

39 Luther's Theses on the Indulgences. (Th. 82, 83, 84.)

40 L. Opp. (Leipz.) xvii. 79.

41 Fessi erant Germani omnes, ferendis explicationibus, nundinationibus, et infinitis imposturis Romanensium nebulonum. (L. Opp. Lat. in præf.)

42 Sarpi, Concile de Trente, p. 4. Pallavicini, though labouring to refute Sarpi, confirms and even aggravates the charge :-suo plane officio defuit (Leo). venationes, facetias, pompas adeo frequentes (Council. Trid. Hist. i.

p. 8, 9.)

....

43 Seckendorf, 42.

44 Lingke, Reisegesch. Luthers, p. 27. 45 Instillans ejus pectori frequentes indulgentiarum abusus. (Cochlæus, 4.)

57 Et in iis certus mihi videbar, me habiturum patronum papam cujus fiduciâ tunc fortiter nitebar. (L. Opp. Lat. in præf.)

58

Quas magnifico apparatu publice populis ostendi curavit. (Cochlæus, 4.)

59 Cum hujus disputationis nullus etiam intimorum amicorum fuerit conscius. (L. Epp. i. 186.) 60 Wenn man die Lehre angreifft, so wird die Gans am Krage gegriffen. (L. Opp. (W.) xxii. p. 1369.)

61 Harms de Kiel.

L. Opp. Leipz. vi. p. 518.

63 Casu enim, non voluntate nec studio, in has

turbas incidi; Deum ipsum testor. (L. Opp. lat. in præf.)

64 Domino suo et pastori in Christo venerabiliter metuendo. (Epp. i. p. 68.)

65 Fex hominum. (Epp. i. p. 68.)

66 Ut populus Evangelium discat atque charitatem Christi. (Epp. i. p. 68.)

67 Er sollte still halten; es wäre eine grosse Sache. (Math. 13.)

68 Walther, Nachr. v. Luther. p. 45.

69 Myconius, Hist. Ref. p. 23.

70 Das Lied wollte meiner Stimme zu hoch werden. (L. Opp.)

71 In alle hohe Schulen und Closter. (Math. 13.)

72 Ad hoc præstandum mihi videbatur ille, ut natura compositus et accensus studio. (Erasm. Epp. Campegio Cardinali, 1. p. 650.)

73 Müller's Denkw. iv. 256.

74 Alle Welt von diesem Weissenberg, Weissheit holen und bekommen. (p. 13.)

75 Dass er uns den Munch Luther fleissig beware. (Math. 15.)

76 Schmidt, Brand. Reformationgesch. p. 124. 77 Che frate Martino Luthero haveva un bellissimo ingegno, e che coteste erano invidie fratesche. (Brandelli, a contemporary of Leo and a Dominican. Hist. Trag. pars 3.) 202

Melch. Adami Vita Myconii.

juris capitula terribiliter multis plectentur pœnis in 79 Legit tunc, cum Johanne Voitio, in angulum omnium hominum terrorem. (Positiones fratris abditus, libellos Lutheri. (Mel.)

80 Qui potuit quod voluit.

81 Darvon Magister Johann. Huss geweissaget. (Math. 13.)

82 “Totque uxorum vir,” adds he. Heumanni Documenta litt. p. 167.

83 Frater, abi in cellam, et dic, Miserere mei. (Lindner in Luthers Leben, p. 93.)

84 Bene sum contentus: malo obedire quam miracula facere, etiam si possem. (Epp. i. 71.)

85 Suumque dolorem sæpe significavit metuens discordias majores. (Melanc. Vita Luth.)

86 L. Opp. (L.) vi. p. 518.

87 Finge enim ipsam humilitatem nova conari, statim superbiæ subjicietur ab iis qui aliter sapiunt. (L. Epp. i. p. 73.)

88 Solus primo eram. (L. Opp. lat. in præf.) Concilium immanis audacia plenum. (Pallav. i. p. 17.)

90 Miserrimus tunc fraterculus cadaveri similior quam homini. (L. Opp. lat. i. p. 49.)

91 Et cum omnia argumenta superassem per scripturas, hoc unum cum summa difficultate et angustia, tandem Christo favente, vix superavi, Ecclesiam scilicet audiendam. (L. Opp. lat. i. p. 49.)

Hi furores Tezelii et ejus satellitum imponunt necessitatem Luthero de rebus iisdem copiosius disserendi et tuendæ veritatis. (Melancth. Vita Luth.)

Das er die Schrift, unsern Trost, nicht anders behandelt wie die Sau einen Habersack. 94 L. Opp. Leips. xvii. 132.

95 Tibi gratias ago: imò quid tibi non debeo ? (L. Epp. i. p. 74.)

96 Quanto magis conamur ex nobis ad sapientiam, tanto amplius appropinquamus insipientiæ. (L. Epp. i. p. 74.)

97 Sed salvum est nunc etiam jurare, quod sine scitu ducis Frederici exierint. (Ibid. p. 76.)

98 Primum id certissimum est, sacras litteras non posse vel studio, vel ingenio penetrari. Ideò primum officium est ut ab oratione incipias.

99 Igitur de tuo studio desperes oportet omninò, simul et ingenio. Deo autem soli confidas et influxui spiritus. Experto crede ista. (L. Epp. i. p. 88, 18 Jan.)

100 44 Literæ tuæ," wrote Luther to him, on the 11th of December, 1517, animum tuum erga meam parvitatem candidum et longè ultra merita benevolentissimum probaverunt.' (L. Epp. i. p. 79.)

101 Non fuit consilium neque votum eas evulgari, sed cum paucis apud et circum nos habitantibus primùm super ipsis conferri. (L. Epp. i. p. 95.)

102 Ut me pœniteat hujus fœturæ. (Ibid.)

103 Quæ istis temporibus pro summâ blasphemiâ et abominatione habeo et execror. (L. Opp. Lat. Witt. in præf.)

[ocr errors]

104 Accepi simul et donum insignis viri Alberti Durer. (L. Epp. i. p. 95.) 105 Mein Hofkleid verdienen. (Epp. L. i. 77, ' 106 Epp. L. i. p. 293.

78.)

107 Suum senatum convocat; monachos aliquot et theologos suà sophisticâ utcumque tinctos. (Melancth. Vita Luth. 106.)

108 Quisquis ergo dicet, non citius posse animam volare quam in fundo cista denarius possit tinnire, errat. (Positiones fratris Joh. Tezelii, Pos. 66. L. Opp. i. p. 94.)

109 Pro infamibus sunt tenendi, qui etiam per,

Joh. Tezelii. 56, L. Opp. i. p. 98.)

110 Fulmina in Lutherum torquet: vociferatur ubique hunc hæreticum igni perdendum esse; propositiones etiam Lutheri et concionem de indulgentiis publicè conjicit in flammas. (Melancth. Vita Luth.)

111 Eò furunt usque ut universitatem Wittembergensem propter me infamem conantur facere et hæreticam. (L. Epp. i. p. 92.)

112 Epp. Luth. i. p. 62.

113 Nisi Maledicerer non crederem ex Deo esse quæ tracto. (L. Epp. i. p. 85.)

114" Morte emptum est, (verbum Dei.) continues he, in deeply energetic language, "mortibus vulgatum, mortibus servatum, mortibus quoque servandum aut referendum est."

115 Inter tantos principes dissidii origo esse valde horreo et timeo. (L. Epp. i. p. 93.)

116 Hæc inscio principe, senatu, rectore, denique omnibus nobis. (L. Epp. i. p. 99.)

117 Fit ex ea re ingens undique fabula. Epp. i. p. 99.)

(L. 118 Omnes omnibus omnia credunt de me. (Ibid.)

119 L. Epp. i. p. 98.

120 Quid vel Deus vel ipsi sumus. (L. Epp. i. 224.)

121 Ein voller trunkener Deutscher. (L. Opp. (W.) xxii. 1337.)

122 An ferreum nasum aut caput æneum gerat iste Lutherus, ut effringi non possit. (Sylv. Prieratis Dialogus.)

123 See "Joh. Gersonis Propositiones de sensu litterali S. Scripturæ." (Opp. tom. i.)

124 A quâ etiam Sacra Scriptura, robur trahit et auctoritatem, hæreticus est. (Fundamentum tertium.)

123 Si mordere canum est proprium, vereor ne tibi pater canis fuerit. (Sylv. Prier. Dial.)

126 Seculari brachio potest eos compescere, nec tenetur rationibus certare ad vincendos protervientes. (Ibid.)

127 Convenit inter nos esse personatum aliquem Sylvestrem ex obscuris viris, qui tantas ineptias in hominem luserit ad provocandum me adversus eum. (Epp. i. p. 87, 14 Jan.)

128 T. i. Witt Lat. p. 170.

129 Ego ecclesiam virtualiter non scio nisi in Christo, representativè non nisi in concilio. (L. Opp. lat. p. 174.)

130 Quando hanc pueri in omnibus plateis urbis cantant Denique nunc facta est fœdissima Roma. (Ibid. p. 183.)

131 L. Opp. Leips. xvii. p. 140.

132 Et quod magis urit, antea mihi magnâ recenterque contractà amicitiâ conjunctus. (L. Epp. i. p. 100.)

133 Quo furore ille amicitias recentissimas et jucundissimas solveret. (L. Epp. i. p. 100.) 134 Volui tamen hanc offam Cerbero dignam absorbere patientiâ. (L. Epp. i. p. 100.)

135 Omnia scholasticissima, opiniosissima, meraque somnia. (Ast. Opp. L. lat. i. 145.) 136 Indignor rei et misereor hominis. Opp. L. lat. i. 150.)

(Ast.

137 Homo est summus Pontifex, falli potest. Sed veritas est Deus, qui falli non potest. (Ibid. 155.)

138 Longè ergo impudentissima omnium temeritas est, aliquid in ecclesià asserere, et inter christianos, quod non docuit Christus. (Ast. Opp. L. lat. i. 156.)

« AnteriorContinuar »