Op verzoek van de firma J. F. HAESEKER & Co.

te Haarlem, heeft ondergeteekende gaarne de redactie van achterstaande, zeer goedkoope, uitgave van het Nieuwe Testament, met de Psalmen enz. op zich genomen. Omdat hij oordeelde, daardoor mede te arbeiden voor de zaak des Heeren.

Aan dergelijke, gansch vertrouwbare, uitgave is, bizonder voor Catechisatiën, Zondagsscholen en Christelijke scholen voor lager onderwijs, sedert lang dringende behoefte gevoeld.

Reeds in 1872 sprak de Synode der Christ. Geref. Kerk zie Art. 87 Hand. d. S. te Groningen - "de wenschelijkheid uit, vooral in het belang van Zondagscholen en Catechisatiën, van

eene goedkoope uitgave van het Nieuwe Testament, volgens de Staten-vertaling, klein formaat, met de berijmde Psalmen, Catechismus, en de Formulieren van Doop en Avondmaal,

opdat wij verlost worden van, of bewaard wor den voor, het gebruik van dergelijke uitgave van wege het Nederlandsch Bijbelgenootschap."

Meermalen is op de Algemeene Vergadering van #de Gereformeerde Zondagsschoolvereeniging "Jachin," en van het Gereformeerd Tractaatgenootschap "Filippus" die wensch herhaald. Men zag echter den weg niet gebaand, om zelve zulk eene uitgave het licht te doen zien. Genoemde Vereenigingen hebben dan ook aanstonds dit plan met ingenomenheid begroet, en met aanbeveling gesteund. En dat te meer hierom, omdat ook al de Formulieren van Eenheid: de Catechismus, de Belijde

nis, en de Dordsche Leerregels of Vijf Artikelen tegen de Remonstranten, zoowel als al de Litur. gische Schriften zouden opgenomen worden. Zoover ons bekend is, is nimmer te voren eene uitgave in klein formaat verschenen, die dat alles bevatte, Met name de Vijf Artikelen zijn, van de dagen van Dordt af, in bijna alle kerkboeken weggelaten. Dat zal wel mede de oorzaak zijn, dat die heerljke nadere verklaring" van de kenmerkende stukken der Gereformeerde leer, helaas, ook nog heden ten dage onder het volk weinig bekend is. Tegenwoordig is het wel dubbel noodig, dat de jeugd in huis, school, en catechisatie met al de Belijdenisschriften der Gereformeerde Kerken worde bekend gemaakt. Als ieder lid zoowel als leeraar en opziener dezelve recht en grondig kent, van harte gelooft, belijdt, verbreidt en beleeft, dan zal de Gemeente Gods worden gebouwd, en tegen allerlei wind van leer" worden beschut, door de genade des Heiligen Geestes.

De gewichtige en teedere arbeid, door deze uitgave vereischt, was voor ons zelven niet ongezegend. Het is zoo goed voor verstand en hart, de Heilige Schriftuur, en ook de heldere en krachtige geloofstaal der belijdende Kerk van woord tot woord na te gaan Ook zijn wij versterkt in de overtuiging, dat het oude nederlandsch met zijne eigenaardige, doorgaans kernachtige en teekenende wijze van uitdrukking waarlijk schoon is, en gemakke lijker verzwakt dan verbeterd kan worden.

Men vindt hier het Nieuwe Testament volgens de Staten-vertaling, uitgave KEUR. Bij de wijziging in spelling, en verwisseling van eenige verouderde En onduidelijke woorden hebben wij, dankbaan

telen beschreven, dat dit alles vervuld is in onzen Heere en Zaligmaker JEFUS CHRISTUS. De Inhoud dan van de Boeken van het Nieuwe Testament is, dat in dezelve voornamelijk be schreven wordt de persoon en het ambt van onzen Zaligmaker JEZUS CHRISTUs. Van zijnen Persoon, dat Hij is waarachtig God, i en een waarachtig en regtvaardig mensch, in eenighe des persoons. Van zijne Goddelijke natuur wordt alom betuigd, als Hem toegeschreven worden de namen van God, als dar is JEROVA, eeniggeboren Zoon Gods, Vorst des levens, Heere over allee, Regter der levenden en der dooden, Koning der koningen en Heere der heeren. Desgelijks de Goddelijke eigenschappen, als daar zijn Oneindigheid, Eeuwigheid, Alwetend heid en Almagtigheid. Goddelijke werken, als daar zijn de schepping en onderhouding van alle creaturen (echepselen), de varkiezing ten eeuwigen leven, instelling des Kerkendienstes en der Sacramenten (bondzegelen), geving van den Heiligen Geest, wedergeboorte, verlossing uit de magt des duivels, opwekking uit de dooden, het oordeel der geheele wereld, en zitten ter regterhand Gods: waartoe ook dient de beschrijving van de menigvuldige mirakelen (wonderen), die H door zijne eigene kracht gedaan heeft. En eindelijk ook de Goddelike eer en dienst, namelijk dat wij in Hem moeten ge looven, Hem aanbidden, en in zijnen naam gedoopt worden. Zijne menschelijke natuur wordt beschreven, gelük verklaard wordt, dat Hij ontvangen is van den Heiligen Geest, uit het geslacht van David, dat Hij is geboren van de maagd Maria dat Hij eene menschelijke ziel heeft, en een waar menschelijk ligchaam, met alle natuurlijke eigenschappen van beide: namelijk, dat Hij heeft gehongerd en gedorst, gegeten, geslapen, dat Hij vermoeid is geweest, geweend heeft, ontroerd is ge weest, pijn heeft gevoeld, vertoornd en bedroefd is geweest. Zijn ambt, waartoe Hij van den Vader in de wereld gezonden is, wordt, volgens zijn toenaam CHRISTUS, dat is, Gezalfde, drieërlei beschreven, namelijk zijn Profetisch, Priester!ijk en Koninklijk ambt. Zijn Profetisch ambt heeft Hij bediend, zoo door Zich zelven, als door zijne discipelen, voornamelijk twaalf, die Hij tot Apostelen heeft verkoren. Zelf heeft Hij het Evangelie gepredikt, leerende dat Ha de beloofde Messias en Zaligmaker was, en dat degenen die de zaligheid zullen ver krögen, in Hem moeten gelooven, en zich tot God bekeeren. Tot welk einde Hij ook de wet heeft verklaard, en van de chevillegging der Schriftgeleerden en Farizeën gezuiverd.

Apostelen heeft Hij na zijne hemelvaart gezonden in de e wereld, die allen volken het Evangelie en de bekeering God hebben gepredikt, zoo met mond en levende stem, als or hunne geschriften en zendbrieven, die een groot deel zijn van de Schriften van het Nieuwe Testament. Zijn Priesterlijk ambt heeft Hij bediend, wanneer Hij hier op de aarde voor ns aan ligehaam en aan ziel de straf geleden heeft, die wij Joor onze zonden verdiend hadden, en aan het hout des krui

geelagt en gedood zijnde tot eene offerande der verzoening, Zich zelven Gode zijnen Vader voor ons heeft opgeofferd: en dat Hij nu in het Heilige der heiligen, dat is, in den hemel, ingegaan is, en ter regterhand des Vaders gezeten zijnde, aldaar voor ons bidt. Zijn Koninklyk ambt heeft Hy bediend,

eensdeels hier op aarde, als Hij ons van het geweld onzer vijanden door zijnen dood heeft verlost, en tegen hetzelve be schut en behoudt, en als Hij een proefstuk van hetzelve heeft regeven, door het uitwerpen der onreine geesten, door het drijven van de koopers en verkoopers uit den Tempel, en door zijnen Koninklijken ingang binnen Jeruzalem. Eensdeels bedient Hij het nu daar boven in den hemel, zijne gemeente met zijn Woord en Geest regeerende. en tegen het geweld hunner vijanden beschermende, en zijne en hunne vijanden traffende, en tot eene voetbank zijner voeten werpende. En zal hetzelve ten volle uitvoeren, als Hij ten oordeel komende züne gemeente volkomen!ijk zal verheerlijken, en zijne vijan den en alle goddeloozen in den eeuwigen dood zal verstooten. Dit is de somma (hoofdinhoud van hetgeen in de Schriften van het Nieuwe Testament beschreven wordt, en begrepen is. En deze Schriften van het Nieuwe Testament worden bekwamelijk afgedeeld in tweee. ei Boeken. Want in sommige derzelve worden beschreven eenige geschiedenissen of historiën, en in Commige worden verhandeld eenige leerstukken der Christelijke religie (godsdienst); hoewel in de historische ook hier en daar eenige leerstukken worden verklaard, en in de andere ook eenige historien worden verhald, zoo worden zij nogtans zoo onderscheiden ten aanzien van het voornaamste dat in dezelve verhandeld wordt. De historische Boeken van het Nieuwe Testament handelen of van zaken die geschied zijn, óf van zaken die nog geschieden zouden. De zaken die geschied zijn, worden tweeërlei beschreven: namelijk die geschied zijn, of van den Heere JEZUS CHRISTUS zelven, beschreven in de vier Evanrelien van de vier Evangelisten Mattheus. Markus, Lukas en Johannes; of die geschied zijn van de heilige Apostelen, beschreven van Lukas in de Handelingen der Apostelen. De zaken die nog geschieden zouden, worden beschreven van Johannes in zijne Openbaring, in welke te voren gezegd en beschreven wordt de staat der gemeente van CHRISTUS na zijne Hemelvaart, tot de voleinding der wereld. De Beken die Leerstukken verhandelen, zijn de Zendbrieven der heilige Apostelen, zoo van den Apostel Paulus, als van eenige andere. De Apos tel Paulus heeft bij verscheidene gelegenheden geschreven veertien Zendbrieven; sommige aan eenige bijzondere ge meenten, namelijk aan de Romeinen, aan de Corinthiërs twee, aan de Galaten, aan de Ephesiërs, aan de Philippeasen, aan de Colossensen, aan de Thessalonicensen twee; sommige aan particuliere personen, alzoo nogtans dat de inhoud de gansche gemeente aangaat: aan Timotheus twee; aan Titus, en san Philemon. Waarbij komt de Zendbrief tot de Hebreen, van welken bij sommigen getwijfeld wordt, doch zonder reden, of dezelve van den Apostel Paulus geschreven is. Eenige andere Apostelen hebben ook aan de gemeenten eenize Zendbrieven -geschreven, als Jakóbus, Petrus twee, Johannes drie, en Judas. Dit zijn de Schriften van het Niece Testamest, die alle tot dien einde zijn geschreven, Opdat, gelijk de Evangelist Johannes verklaart, Cap. 20: 31, wij zouden gelooren, dat Jezus is de CHRISTUS, de Zoon Gods; en dat wij geloovende het leven zouden Acaben in zijnen naam.

andere uitgaven in latere spelling raadplegende, ons altijd door den grondtekst en de kantteekeningen laten leiden. In 't bizonder is zorg gedra. gen, het telwoord wéén" van het onbepaalde lid

woord ween" te onderscheiden.

De Belijdenis en de Vijf Artikelen zijn afgedrukt volgens de officieele uitgave in de Acta der Dordsche Synode. Enkele verouderde uitdrukkingen zijn in overeenstemming gebracht met het tegenwoordig spraakgebruik. Hier en daar is aan den voet der bladzijde aangeteekend wat de Latijnsche uitgave heeft.

De Latijnsche tekst bepaaldelijk van de Vijf Artikelen is de oorspronkelijke; zij is ook door de Buitenlandsche leden der Synode geteekend, en alzoo gezaghebbend. Enkele blijkbare drukfeilen zijn verbeterd; zoo als: in zonden ontvangen", hetwelk in alle ons bekende uitgaven is overgedrukt, doch volgens den Latijnschen tekst en Ps. 51 : 7 moet zijn: in zonde ontvangen.

Bij de aangehaalde teksten is de lezing van den Staten-Bijbel in de plaats der oude vertaling gesteld.

Gelijk bekend is, bestaat er van den Catechis mus geen eigenlijk officieele Nederlandsche uitgave. In de vele uitgaven ontmoet men nog al verschil van uitdrukkingen.

Wij hebben de in de oude Gereformeerde Kerk gebruikelijke uitgave gevolgd. Bij het licht van den oorspronkelijken Latijnschen en Duitschen tekst moesten enkele feilen verbeterd, en enkele uitdruk. kingen gewijzigd worden; zoo als tegelijk (vr. 17) voor te zamen", hetwelk dáár iets anders is dan in vr. 53; "behoudt" voor "behoedt". vr. 127. Vele uitgaven volgen in vr. 120 de van het oorspronkelijke geheel afwijkende lezing, die tot ge,